Không chỉ có nguy cơ kháng thuốc, đây cũng là sự thật bạn cần biết về kháng sinh

Gần đây, nhiều bác sĩ và bệnh nhân bắt đầu có nhiều sự lựa chọn khôn ngoan hơn cho việc sử dụng kháng sinh. Lý do là vì nhiều trường hợp lạm dụng kháng sinh gây nên nhiều khả năng kháng thuốc. Điều này nghĩa là bệnh nhân không thể nào sử dụng loại thuốc kháng sinh trên nếu như bệnh tái phát.

Ảnh hưởng mới của việc lạm dụng kháng sinh

Mới đây, một nghiên cứu thử nghiệm trên cá thể chuột cho thấy việc sử dụng kháng sinh còn có thể gây nên một số ảnh hưởng khác lên sức khỏe. Các loại kháng sinh có thể ngăn cản sự phát triển của các hệ vi sinh vật trong cơ thể.

Những quần thể vi sinh này phát triển trong đường ruột và những bộ phận khác trên cơ thể. Kháng sinh gây nên các thay đổi của hệ vi sinh ở những thế hệ chuột tiếp theo và có khả năng gây ra một số bệnh.

Các nhà khoa học đã cho những cá thể chuột mẹ mang thai khỏe mạnh với hệ vi sinh vật trong cơ thể bình thường sử dụng kháng sinh. Khi những cá thể chuột con được sinh ra, các nhà khoa học phát hiện rằng hệ vi sinh thay đổi trong cá thể mẹ đã được truyền sang các cá thể chuột con.

Ngoài ra, các nhà khoa học cũng xét nghiệm trên một nhóm chuột mẹ với nguy cơ cao phát triển bệnh viêm ruột kết (IBD).

Họ quan sát những cá thể chuột con được sinh ra từ nhóm này trong vòng 5 tháng. Kết quả cho thấy nhóm chuột con này cũng có những rối loạn hệ vi sinh trong đường ruột. Và bệnh có khả năng cao phát triển thành bệnh viêm ruột kết hơn so với những cá thể có hệ vi sinh vật đường ruột bình thường.

Ảnh minh họa

Tác giả nghiên cứu, Tiến sĩ Martin Blaser, Giám đốc Chương trình Hệ vi sinh Con người tại NYU Langone Health, Mỹ cho biết: "Điều quan trọng nhất là cá thể chuột không nhận được kháng sinh thì cá thể con cũng không nhận được. Điều này có nghĩa là ảnh hưởng của quá trình điều trị bằng kháng sinh có thể kéo dài và vượt khỏi tầm kiểm soát".

Những nghiên cứu trước đây cũng chỉ ra mối tương quan giữa việc sử dụng kháng sinh và nguy cơ cao phát triển bệnh IBD.

Đây là căn bệnh phổ biến ảnh hưởng lên sức khỏe của 1,3 triệu người dân Mỹ. Tiến sĩ Blaser cho biết kết quả nghiên cứu mới này một lần nữa khẳng định việc lạm dụng và uống quá liều kháng sinh có thể gây nên nhiều vấn đề về sức khỏe khác ngoài việc kháng kháng sinh.

Ảnh minh họa

Tương lai của kháng sinh sẽ như thế nào?

Tiến sĩ Blaser cho biết: "Nhiều phụ nữ mang thai được kê đơn kháng sinh và thậm chí nhiều bé gái vị thành niên cũng sử dụng những loại thuốc kháng sinh. Chúng tôi rất lo ngại về ảnh hưởng của kháng sinh lên các thế hệ tiếp theo".

Các nhà khoa học giả thiết rằng hệ vi sinh bị ảnh hưởng có thể gây nên nguy cơ một số bệnh ở chuột. Nhưng điều đáng lưu tâm ở đây là ảnh hưởng này nghiêm trọng như thế nào.

Hơn nữa, nghiên cứu này được đánh giá trên cá thể chuột chứ không phải con người. Nhưng kết quả ban đầu này rất đáng để lưu tâm và nghiên cứu sâu hơn nữa.

Các nhà khoa học cho biết bệnh IBD là một căn bệnh di truyền. Tuy nhiên cho đến nay những đoạn gen liên quan đến căn bệnh này chỉ đóng góp 10% nguy cơ tiềm tàng phát triển bệnh, còn lại 90% nguy cơ kia vẫn còn là điều bí ẩn.

Tiến sĩ Blaser tin rằng những nguy cơ bí ẩn kia có thể là do việc sử dụng kháng sinh. Do đó, nhiều nghiên cứu cần được tiến hành nhằm xem xét cẩn thận việc sử dụng kháng sinh trong điều trị bệnh.

"Chúng ta không cần phải tẩy chay kháng sinh mà là sử dụng thế nào một cách khôn ngoan nhất", theo Tiến sĩ Blaser.

Kết quả của nghiên cứu này được đăng trên tạp chí Nature Microbiology.