Cúm A/H1N1: Có thể phòng ngừa và kiểm soát được
Virút cúm A/H1N1 là loại virút gây bệnh cúm trên heo, còn gọi nôm na là “cúm heo” (Swin flu). Tuy nhiên, virút cúm A/H1N1 cũng gây bệnh trên người. Năm 1918, một trận đại dịch cúm A/H1N1 đã xảy ra ở Tây Ban Nha, gần 1/3 dân số thế giới lúc bấy giờ bị nhiễm cúm (500 triệu người), trong đó có khoảng 50 triệu người chết. Tuy nhiên, tác nhân siêu vi gây bệnh vẫn chưa được xác định, mãi cho đến năm 1930 các nhà khoa học mới phân lập được tác nhân cúm A/H1N1 từ heo và sau đó phân lập được trên người.
![]() |
Virút cúm A/H1N1 được lây từ heo sang người do tiếp xúc với những giọt dịch tiết từ mũi họng của heo, thường gặp trên những người chăn nuôi heo hoặc giết mổ heo, bán thịt heo…Tuy nhiên, virút cúm A/H1N1 cũng có thể lây từ người sang người do hít phải những giọt khí dung, dịch tiết từ mũi họng của người bệnh. Virút cúm A/H1N1 có thể sống lâu trong môi trường nước (4 ngày ở nhiệt độ khoảng 220C và 30 ngày ở nhiệt độ 00C), do đó thời điểm mùa đông là thời tiết thuận lợi cho virút phát triển và lây lan nhanh trong cộng đồng.
Triệu chứng cúm A/H1N1 cũng giống như triệu chứng của cúm thông thường: sốt, nhức đầu, đau họng, ho, đau nhức cơ, ớn lạnh, nôn ói và có thể tiêu chảy. Thời kỳ mắc bệnh kéo dài khoảng 4 - 6 ngày, bệnh nhân có thể có triệu chứng xấu đi như: khó thở, thở nhanh, xanh tím, mất nước, thay đổi tri giác… nếu trường hợp nặng, bệnh nhân suy hô hấp nhanh chóng và tử vong.
Hiện nay đã có thuốc đặc trị cúm A/H1N1, tuy nhiên việc điều trị cúm phải được bắt đầu càng sớm càng tốt, thường phải cho bệnh nhân uống thuốc đặc trị trong vòng 48 giờ đầu tiên khi có triệu chứng, như vậy kết quả điều trị sẽ khả quan hơn.
Để phòng ngừa cúm, trước hết phải hiểu rõ đường lây truyền của virút cúm. Do tại nước ta, bệnh đã trở thành một dạng cúm mùa nên bệnh sẽ lây qua người lành từ người nhiễm cúm, qua bàn tay bẩn có dính chất tiết đường mũi họng của bệnh nhân… Do đó, phải rửa tay thường xuyên, mang khẩu trang khi tiếp xúc với bệnh nhân bị cúm, vệ sinh mặt bàn ghế và các mặt phẳng trong nhà có người bị cúm bằng dung dịch khử trùng như Javel, Chloramin B…
Bên cạnh đó, chủng ngừa cúm bằng vắc-xin là phương pháp phòng ngừa hiệu quả nhất. Vắc-xin ngừa cúm đã có từ năm 1976, và được điều chế theo sự biến đổi độc tính của virút. Hiện nay, rất nhiều nước trên thế giới đã sử dụng vắc-xin ngừa cúm để bảo vệ sức khỏe cho cộng đồng.
Nên tiêm ngừa cho đối tượng nguy cơ cao Trao đổi với Báo Sức Khỏe & Đời Sống, TS.BS. Trần Phủ Mạnh Siêu, Giám đốc TTYTDP TP.HCM, cho biết: người dân không nên hoang mang sau các ca tử vong vừa qua. Tuy nhiên, vẫn phải tuân thủ và áp dụng các biện pháp phòng bệnh cúm A/H1N1 theo khuyến cáo của ngành Y tế. Tiêm ngừa là một trong những biện pháp hiệu quả. - PV: Thưa bác sĩ, 3 ca tử vong liên tiếp trong vòng 3 ngày tại TP.HCM (1 - 3/6) vừa qua và xa hơn là 7 ca tử vong trong cả nước từ đầu năm liệu có phải là con số bất thường? TS.BS. Trần Phủ Mạnh Siêu: Thực ra, các ca tử vong trên chỉ là các ca lẻ (không phải chùm ca bệnh- PV) và đều rơi vào các đối tượng có nguy cơ cao (người già, một người bị xơ gan do rượu, 1 phụ nữ có thai) nên khi mắc bệnh không được đưa đến điều trị kịp thời mới dẫn đến tình trạng viêm phổi, suy hô hấp và tử vong. Ngành Y tế nước ta đã có những thống kê, tính toán cụ thể về số ca mắc và tử vong thì tỉ lệ chết/mắc nước ta vẫn ở mức bình thường so với tỉ lệ trên thế giới. Đặc tính virút cúm A/H1N1 cũng được xác định chưa biến chủng nên có thể nói chưa có gì bất thường ở thời điểm hiện nay. - PV: Nhiều người hiện nay bị sốt, cảm cúm nhưng không đến BV mà thường tự mua thuốc uống, điều này có đúng không và khi nào bệnh nhân cần nhập viện điều trị? TS.BS. Trần Phủ Mạnh Siêu: Không riêng gì sốt, cảm cúm, người dân ở ta vẫn có thói quen tự mua thuốc điều trị nhiều bệnh. Tất nhiên là thuốc trị cảm cúm, sốt là thuốc không kê đơn nhưng cũng không nên lạm dụng và dùng tùy tiện. Hiện nay, không phải ai sốt, đau họng cũng đều phải đến BV, như vậy sẽ gây ra tình trạng quá tải không cần thiết. Chỉ những đối tượng nguy cơ cao như phụ nữ có thai, trẻ em, người già, người có bệnh mãn tính, suy giảm miễn dịch... khi có biểu hiện bệnh mới cần đến ngay cơ sở y tế để được khám, xét nghiệm và giám sát cúm. Thanh niên, người khỏe mạnh chỉ cần theo dõi sát tại nhà. - PV: Người dân có thể khám và xét nghiệm cúm A/H1N1 tại đâu thưa BS? TS.BS. Trần Phủ Mạnh Siêu: Các trạm y tế, trung tâm y tế, BV quận huyện đều có năng lực khám bệnh và chẩn đoán cúm. Khi nghi ngờ mắc cúm A/H1N1 hay H5N1 các đơn vị này sẽ chuyển lên tuyến trên, lấy mẫu xét nghiệm hay điều trị. Việc xét nghiệm sàng lọc được thực hiện tại viện Pasteur, các BV chuyên điều trị như: Nhi Đồng 1, Nhi Đồng 2, Bệnh Nhiệt Đới, Chợ Rẫy, Nhân Dân Gia Định... - PV: Còn việc dự phòng, người dân cần làm gì để tự bảo vệ trước cúm A/H1N1? TS.BS. Trần Phủ Mạnh Siêu: Người dân cần tránh tiếp xúc với những nguồn có thể gây bệnh, giữ vệ sinh sạch sẽ, rửa tay cẩn thận, thường xuyên bằng nước và xà phòng.Thực hành những thói quen sinh hoạt tốt: ngủ đầy đủ, ăn đủ chất dinh dưỡng, giữ cho cơ thể luôn năng động. Khi ho sốt, nên đeo khẩu trang. Khi có biểu hiện như: sốt cao, đau đầu, đau mỏi người, ho, đau rát họng cần đi khám để được chẩn đoán kịp thời. Một biện pháp hiệu quả hiện nay là tiêm vắc-xin ngừa bệnh tại các TTYTDP quận huyện, thành phố và Viện Pasteur TP.HCM. Các đối tựợng nên tiêm ngừa ngoài người khỏe mạnh thì các đối tượng có nguy cơ cao nói trên là những người nên đặc biệt lưu ý và cần được tiêm ngừa. - PV: Xin cảm ơn bác sĩ! |
BỆNH CHIKUNGUNYA LÀ GÌ? NGUYÊN NHÂN, TRIỆU CHỨNG VÀ PHÒNG NGỪA
Virus Chikungunya (CHIKV) lây truyền qua vết muỗi đốt, triệu chứng thường xuất hiện sau 3-7 ngày nhiễm virus, có thể nhanh chóng trở nặng nếu không kịp thời điều trị. WHO đã đưa ra lời kêu gọi hành động để ngăn chặn sự lây lan truyền dịch bệnh.
Phân biệt dấu hiệu mắc Chikungunya với sốt xuất huyết
Chikungunya tương tự như đối với bệnh sốt xuất huyết Dengue nhưng dấu hiệu đau và sưng khớp thường có biểu hiện rõ hơn, trong khi đó bệnh sốt xuất huyết Dengue thường có dấu hiệu xuất huyết nhiều hơn.
Quảng Ninh siết chặt giám sát trung gian truyền bệnh tại cửa khẩu
Từ ngày 28 đến 31/7/2025, Trung tâm Kiểm dịch Y tế quốc tế phối hợp với Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Quảng Ninh tổ chức đợt giám sát và kiểm soát một số trung gian truyền bệnh và chuột tại khu vực cửa khẩu của tỉnh. Đây là một hoạt động quan trọng, góp phần phòng chống các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, đảm bảo an toàn cho hoạt động giao thương và sự phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng.
Quảng Ninh sau bão số 3: Cảnh giác dịch bệnh, giữ vệ sinh môi trường để bảo vệ sức khỏe
Hiện nay, Quảng Ninh và các tỉnh miền Bắc đang bước vào thời điểm mùa mưa bão, thời gian tới dự báo còn nhiều cơn bão và mưa lớn có thể tiếp diễn, gây ngập úng kéo dài, rác thải tồn đọng, môi trường ẩm ướt – đây chính là điều kiện thuận lợi để các dịch bệnh truyền nhiễm phát sinh và lây lan nhanh chóng, ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng nếu không chủ động phòng tránh.
Cảnh báo viêm não Nhật Bản mùa hè: Đừng chủ quan với những cơn sốt cao ở trẻ
Mới đây, CDC Quảng Ninh đã ghi nhận 02 ca bệnh dương tính với viêm não Nhật Bản (VNNB B) tại địa phương từ mẫu bệnh phẩm do Bệnh viện Sản Nhi và Bệnh viện Đa khoa tỉnh gửi đến. Cả 2 trường hợp đều là trẻ dưới 18 tuổi, đều bắt đầu bằng những dấu hiệu sốt, mệt mỏi, đau đầu giống như cảm cúm, ốm thông thường, dễ khiến gia đình chủ quan, tự điều trị tại nhà, dẫn tới tình trạng chuyển nặng. Đây cũng là tín hiệu cảnh báo bệnh viêm não Nhật Bản đang bước vào mùa cao điểm, khi thời tiết nắng nóng xen kẽ mưa nhiều, tạo điều kiện thuận lợi cho muỗi truyền bệnh phát triển.
CDC Quảng Ninh điều tra dịch tễ bệnh ký sinh trùng tại 02 xã vùng sâu, vùng xa
Trong khuôn khổ Kế hoạch phòng, chống bệnh ký sinh trùng giai đoạn 2023–2025 của tỉnh Quảng Ninh, từ ngày 14 đến 27/7/2025, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh đã tổ chức đợt điều tra phân vùng dịch tễ học bệnh ký sinh trùng tại hai địa phương miền núi là xã Ba Chẽ và xã Kỳ Thượng. Đây là một trong những hoạt động trọng tâm nhằm chủ động phát hiện, giám sát, quản lý và điều trị sớm các bệnh lý ký sinh trùng thường gặp, bảo vệ sức khỏe cộng đồng tại các khu vực còn nhiều khó khăn.
CDC Quảng Ninh: Điểm đến thực hành và học tập kỹ thuật phòng chống sốt xuất huyết
Trong khuôn khổ lớp tập huấn “Hướng dẫn giám sát, phòng chống bệnh sốt xuất huyết Dengue” do Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương tổ chức tại TP. Hạ Long (từ ngày 19–20/6/2025), đoàn đại biểu gồm gần 100 cán bộ y tế đến từ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật 28 tỉnh, thành phố khu vực miền Bắc đã có chuyến thăm và thực hành chuyên môn tại CDC Quảng Ninh.
CDC Quảng Ninh triển khai điều tra phân vùng dịch tễ bệnh ký sinh trùng năm 2025
Nhằm nâng cao hiệu quả công tác phòng chống bệnh ký sinh trùng trên địa bàn tỉnh, từ ngày 19/5 đến 01/6/2025, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh Quảng Ninh triển khai kế hoạch điều tra phân vùng dịch tễ bệnh ký sinh trùng tại thị trấn Cô Tô và xã Đồng Tiến.
Tăng cường điều tra thu thập chuột, giám sát bọ chét
Từ ngày 20/5 đến ngày 25/5/2025, Viện Sốt rét – Ký sinh trùng – Côn trùng Trung ương phối hợp với Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Quảng Ninh tổ chức điều tra thu thập chuột, giám sát bọ chét, động vật y học tại cộng đồng.
Đặt lịch hẹn tư vấn!
Chuyên gia của chúng tôi sẽ liên hệ trực tiếp với bạn.
- Nâng cao năng lực xét nghiệm chẩn đoán virus Chikungunya tại CDC Quảng Ninh
- ĐOÀN CHUYÊN GIA ĐÁNH GIÁ ISO 15189 LÀM VIỆC TẠI CDC QUẢNG NINH
- “Chủ động từ sớm, phòng ngừa từ xa”: Quảng Ninh siết chặt giám sát muỗi truyền bệnh Chikungunya
- Điều tra dịch tễ bệnh ký sinh trùng: Bước đi chiến lược bảo vệ sức khỏe người dân Quảng Ninh
- Quảng Ninh tăng cường phòng chống dịch, đảm bảo vệ sinh môi trường và chất lượng nước phục vụ sự kiện công bố Di sản thế giới
- Phân biệt dấu hiệu mắc Chikungunya với sốt xuất huyết