Công bố kết quả điều tra quốc gia yếu tố nguy cơ bệnh không lây nhiễm năm 2015

Tham dự và chủ trì Hội thảo có GS.TS. Nguyễn Thanh Long – Thứ trưởng Bộ Y tế. Đồng chủ trì Hội thảo là TS. Lokky Wai, Trưởng đại diện Văn phòng WHO tại Việt Nam. Đến tham dự Hội thảo có đại diện các Vụ, Cục, Viện, Bệnh viện trung ương, Trường đại học thuộc Bộ Y tế, Vụ Các vấn đề xã hội thuộc Văn phòng quốc hội, Ủy ban an toàn giao thông quốc gia, các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ  Công an, Bộ Công thương, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Xây dựng, Bộ Thông tin truyền thông …, đại diện các tổ chức quốc tế như WHO, FAO, WB, Health Bridge…

Thứ trưởng Nguyễn Thanh Long phát biểu khai mạc Hội thảo

Khai mạc Hội thảo, GS.TS. Nguyễn Thanh Long – Thứ trưởng Bộ Y tế cho biết đây là một trong những cuộc điều tra quy mô nhất từ trước tới nay, được thực hiện theo đúng tiêu chuẩn của WHO. Hội thảo lần này sẽ là diễn đàn quan trọng để các chuyên gia trong nước và quốc tế cùng thảo luận, đánh giá, đưa ra những kinh nghiệm, giải pháp đúng đắn nhằm mục tiêu phòng chống các bệnh không lây nhiễm dựa trên các kết quả điều tra trong thời gian vừa qua. 

Chia sẻ sâu hơn về quá trình lên kế hoạch và thực hiện điều tra, BS. Nguyễn Tuấn Lâm, cán bộ kỹ thuật của văn phòng WHO tại Việt Nam khẳng định trong cuộc điều tra này, Việt Nam đã thu được 11 chỉ số quan trọng thông qua: phỏng vấn, đo nhân trắc, xét nghiệm sinh hóa, xét nghiệm nước tiểu. 
 

Toàn cảnh buổi Hội thảo

Quá trình điều tra đã giúp phản ánh trung thực, sinh động về lối sống chung của người Việt hiện nay, từ đó ngành y tế đánh giá và đưa ra những quy định, điều chỉnh chính sách phù hợp. Tiêu biểu như, những con số thực tế về lượng rau xanh tiêu thụ hàng ngày, số thời gian dành cho các hoạt động thể lực của người dân, hay dựa trên cơ sở thực tiễn để ngành y tế đưa ra danh sách thuốc và trang thiết bị y tế thiết yếu phục vụ cho quá trình khám phát hiện ban đầu.

Theo TS. Trương Đình Bắc, Phó Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, kết quả điều tra cho thấy xu hướng sử dụng rượu bia tăng lên theo thời gian, trong đó 44,2% nam giới uống bia ở mức nguy hại và khoảng 45% người sử dụng rượu bia đã điều khiển phương tiện cơ giới sau khi uống. 

Về chế độ dinh dưỡng, có khoảng 57,2% dân số trưởng thành ăn thiếu rau quả so với khuyến cáo của WHO (400g/ngày) và tỷ lệ này tuy có cải thiện so với năm 2010 nhưng vẫn còn ở mức cao.

Về hoạt động thể lực, gần 1/3 dân số thiếu hoạt động thể lực so với khuyến cáo của WHO (có hoạt động thể lực cường độ trung bình ít nhất 150 phút/tuần hoặc tương đương). Bên cạnh đó, 15,6% số người dân Việt Nam hiện đang bị thừa cân béo phì và tỷ lệ này lại đang có xu hướng tăng nhanh theo thời gian. 

Tình hình phát hiện và quản lý người mắc bệnh không lây nhiễm hiện nay còn là một bài toán khó đối với ngành y tế. Chỉ có 43,1% số người mắc tăng huyết áp và 31,1% số người tăng đường huyết từng được phát hiện bệnh; 13,6% số người mắc tăng huyết áp và 28,9% số người tăng đường huyết được quản lý tại các cơ sở y tế. 

Về cơ bản, điều tra STEPS 2015 cho thấy nhóm độ tuổi 18-69 tuổi đều có các yếu tố nguy cơ cao. Đây sẽ là cơ sở quan trọng cho việc triển khai thực hiện kế hoạch và đánh giá các mục tiêu, chỉ tiêu của Chiến lược quốc gia phòng, chống bệnh không lây nhiễm giai đoạn 2015-2025. 

Phát biểu ý kiến tại Hội thảo, PGS.TS. Trần Như Dương khẳng định phòng chống bệnh không lây nhiễm là vấn đề rất quan trọng tại Việt Nam hiện nay. Do đó, Bộ Y tế cần có sự phân công nhiệm vụ, chỉ tiêu cụ thể nhằm giúp các Vụ, Cục, Viện phối hợp triển khai một cách hiệu quả, mạnh mẽ. Ngoài ra, cần nhanh chóng đưa nội dung vào phân tuyến kỹ thuật hệ y tế dự phòng, xây dựng tốt Hệ thống đánh giá giám sát bệnh không lây nhiễm.

GS. Lê Vũ Anh cho rằng việc tăng cường sự phối hợp liên ngành, các tổ chức, đoàn thể là đặc biệt quan trọng. Theo ông, Việt Nam đang là quốc gia có dân số già hơn, điều này trong khoảng 10 năm nữa sẽ tiềm ẩn nguy cơ cao các bệnh không lây nhiễm. Do đó trong tầm nhìn dài hạn, chúng ta cần phải sẵn sàng giải quyết sớm trước khi quá muộn.

Đại diện WHO tại Việt Nam, ông Lokky Wai đánh giá cao sự nghiêm túc, tính quy mô và hiệu quả trong suốt quá trình điều tra STEPS 2015 của Việt Nam. Ông nhấn mạnh để ứng phó với các căn bệnh không lây nhiễm cần sự ủng hộ mạnh mẽ của Chính phủ. Cụ thể như người dân cần được tạo môi trường tích cực, lành mạnh không có khói thuốc nơi công cộng, hay không gian chung cho hoạt động thể lực. Bên cạnh đó các chính sách làm giảm mức độ tiêu thụ rượi bia của Nhà nước sẽ  góp phần nâng cao sức khỏe của mỗi người dân. Do đó, việc phòng chống các bệnh không lây nhiễm, tạo lối sống lành mạnh cho người dân là trách nhiệm chung của quốc gia, cần sự phối hợp liên ngành chứ không chỉ riêng mình Bộ Y tế và quan trọng nhất là cần sự tích cực chủ động, thực hiện lối sống khỏe mạnh của mỗi công dân. 
 

BẢNG THÔNG TIN TÓM TẮT KẾT QUẢ ĐIỀU TRA