Bằng khoa học công nghệ (KHCN), ngành Y tế Quảng Ninh đang cố gắng ứng dụng, chuyển giao nhiều kỹ thuật mới, công nghệ cao vào chẩn đoán và điều trị cho người dân. Đáng ghi nhận là một số kỹ thuật chuyên sâu mà trước đây chỉ có bệnh viện tuyến T.Ư thực hiện, nay đã được triển khai, áp dụng thành công ngay tại các bệnh viện tuyến tỉnh, tuyến huyện. Thành quả này không chỉ mang lại nhiều lợi ích cho người bệnh, mà còn góp phần giảm quá tải cho bệnh viện tuyến trên.

Một ca phẫu thuật tim hở tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh.

Áp dụng KHCN để tạo đột phá

Tháng 6/2014, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 1109/QĐ-UBND phê duyệt “Quy hoạch phát triển khoa học công nghệ tỉnh Quảng Ninh đến năm 2020, tầm nhìn 2030”. Trong đó, lĩnh vực khoa học y được xác định đầu tư trang thiết bị y tế hiện đại, tăng cường ứng dụng các phương pháp khoa học, công nghệ của y học hiện đại, y học cổ truyền trong hội chẩn, tư vấn, khám, chữa bệnh (KCB) tại các cơ sở y tế của tỉnh nhằm nâng cao năng lực cho các bệnh viện tuyến tỉnh, huyện, góp phần giảm thiểu tình trạng quá tải bệnh viện.

Từ Quy hoạch chung của tỉnh, ngành Y tế Quảng Ninh đã tập trung thu hút các nguồn lực, đầu tư đồng bộ từ cơ sở vật chất, trang thiết bị, cử cán bộ đi đào tạo chuyên khoa sâu, ứng dụng các kỹ thuật tiên tiến trong chẩn đoán và điều trị bệnh. Toàn ngành đã tiếp nhận chuyển giao gần 1.500 kỹ thuật mới, công nghệ chuyên sâu trong chẩn đoán, điều trị cho người bệnh. Đến nay, các bệnh viện tuyến tỉnh đã ứng dụng các trang thiết bị, kỹ thuật công nghệ cao, như: Hệ thống mổ tim hở, hệ thống tim - phổi nhân tạo, hệ thống chụp cắt lớp 128 lát cắt, kỹ thuật xạ trị gia tốc tuyến tính điều trị bệnh ung thư, chụp mạch xóa nền 2 bình diện, chụp cộng hưởng từ 1.5 TESLA, kỹ thuật siêu lọc máu, điều trị ô xy cao áp đa buồng/đơn buồng, hệ thống xét nghiệm realtime PCR… Qua đó đã triển khai được nhiều kỹ thuật cao của tuyến trung ương. Nhiều kỹ thuật chuyên sâu đã được chuyển giao thành công dưới nhiều hình thức: Liên kết, đào tạo cầm tay chỉ việc… và triển khai thực hiện thường quy ngay tại tỉnh, huyện; nhiều ca bệnh khó, phức tạp trước kia phải chuyển lên tuyến T.Ư nay đã được điều trị ngay tại địa phương.

Hệ thống máy tuần hoàn ngoài cơ thể luôn được theo dõi sát sao trong suốt quá trình diễn ra mổ tim hở.

Tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh, nhiều kỹ thuật, công nghệ mới trong điều trị tim mạch đã được nghiên cứu, ứng dụng thành công. Theo đó, Bệnh viện đã phẫu thuật tim hở cho 25 bệnh nhân; thực hiện các thủ thuật can thiệp tim mạch cho trên 800 bệnh nhân, xử lý kịp thời và cứu sống nhiều ca bệnh nguy kịch. Bác sĩ Nguyễn Thị Thoa, Trưởng Khoa Tim Mạch của, chia sẻ: "Trên nền tảng cơ sở hạ tầng, trang thiết bị được đầu tư, chúng tôi sẽ tiếp tục ứng dụng, chuyển giao các kỹ thuật, công nghệ chuyên sâu tại Trung tâm Tim mạch của Bệnh viện. Trong năm 2018, chúng tôi tiếp tục áp dụng các kỹ thuật về chụp xạ hình tưới máu cơ tim, điều trị bệnh suy giãn tĩnh mạch bằng laser và kỹ thuật ECMO".

Đến nay, Bệnh viện Bãi Cháy đã làm chủ được các kỹ thuật theo phân tuyến. Nhất là bệnh viện tiếp tục đi sâu và hoàn thiện kỹ thuật mới tại Trung tâm Xạ trị ung thư. Từ đầu năm 2017 đến nay, Trung tâm đã xạ trị ung thư cho trên 8.400 lượt bệnh nhân. Người bệnh không phải chuyển tuyến T.Ư, giúp giảm chi phí, thời gian. Thành công của phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) tại Bệnh viện Sản Nhi Quảng Ninh đã đánh dấu bước phát triển mới trong việc điều trị bệnh và mang đến niềm tin, hy vọng, cơ hội cho nhiều cặp vợ chồng hiếm muộn. Việc thực hiện thành công kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm đã đưa Khoa Hỗ trợ sinh sản (Bệnh viện Sản Nhi Quảng Ninh) trở thành một trong 28 trung tâm hỗ trợ sinh sản trên toàn quốc và là trung tâm hỗ trợ sinh sản đầu tiên của tỉnh Quảng Ninh triển khai kỹ thuật này. 

Khối bệnh viện tư tuy còn non trẻ nhưng cũng bước đầu có đóng góp không nhỏ trong việc triển khai các kỹ thuật cao, góp phần mang lại thêm nhiều cơ hội điều trị cho người bệnh. Tiêu biểu là Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long chính thức đi vào hoạt động từ tháng 12/2016, đến nay triển khai thành công nhiều kỹ thuật khó, trong đó có những kỹ thuật phức tạp lần đầu tiên được áp dụng tại Quảng Ninh, như: Phẫu thuật nội soi đặt lưới chống dính trong ổ bụng để điều trị thoát vị hoành, kỹ thuật nâng sa bàng quang qua ngà âm đạo bằng lưới theo phương pháp TOT, phẫu thuật cột sống...

Nhằm tổng kết kinh nghiệm thực tiễn, phát huy sáng tạo khoa học để nâng cao chất lượng, uy tín khám chữa bệnh, trong 3 năm qua, ngành Y tế tỉnh đã triển khai thực hiện trên 700 nhiệm vụ KHCN cấp tỉnh, ngành, cơ sở; đã có hàng trăm sáng kiến cải tiến kỹ thuật mang lại nhiều lợi ích cho công tác chuyên môn, đặc biệt là trong lĩnh vực khám, chữa bệnh. Sau 3 kỳ Hội thi Sáng tạo kỹ thuật tỉnh (2012-2017), toàn ngành đã có trên 40 sáng kiến gửi tham dự; trong đó có 5 giải nhất, 4 giải nhì, 8 giải ba, 9 giải khuyến khích. Đây chính là những hạt nhân lan tỏa phong trào đổi mới, sáng tạo trong lĩnh vực y tế.

Công bằng cho người bệnh

Những năm gần đây, các trung tâm y tế tuyến huyện cũng thực hiện được các kỹ thuật cao của tuyến tỉnh, như: Mổ nội soi, chạy thận nhân tạo, chụp cắt lớp trong chẩn đoán bệnh, thở máy, giảm đau sau mổ... Các đơn vị như Bệnh viện Đa khoa tỉnh, Bãi Cháy, Sản Nhi và Đa khoa khu vực Cẩm Phả tiếp tục triển khai hỗ trợ toàn diện cho các đơn vị như Trung tâm Y tế các huyện Đầm Hà, Bình Liêu, Ba Chẽ, Cô Tô. Đặc biệt, Bệnh viện Bãi Cháy, Bệnh viện Sản Nhi đã tổ chức nhiều hoạt động chỉ đạo tuyến, tập trung hỗ trợ Trung tâm Y tế các huyện Bình Liêu, Cô Tô triển khai được kỹ thuật phẫu thuật nội soi theo chỉ đạo của Sở Y tế. Với việc chuyển giao các kỹ thuật cao, kỹ thuật khó được thực hiện thường xuyên, hiệu quả đã tạo điều kiện thuận lợi cho nhân dân vùng sâu, vùng xa được tiếp cận với dịch vụ y tế chất lượng cao tại địa phương, góp phần giảm bớt khó khăn cho người dân và giảm tải cho các bệnh viện tuyến trên.

Các trạm y tế xã cũng có đủ trang thiết bị cơ bản để hoạt động, một số trạm đã tích cực ứng dụng y học cổ truyền trong khám, chữa bệnh, sử dụng có hiệu quả các phương tiện chẩn đoán, như siêu âm, điện tim, xét nghiệm, đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe ban đầu cho nhân dân. Với cơ sở vật chất sẵn có ở các trạm y tế xã, ngành Y tế tỉnh chỉ đạo các bệnh viện tuyến tỉnh tổ chức nhiều đợt khám, chữa bệnh lưu động cho người dân ở các địa phương khó khăn trên địa bàn tỉnh.Trong năm 2017, đã có trên 23.000 lượt người dân ở 41 xã của 9 huyện khó khăn của tỉnh được khám, cấp phát thuốc miễn phí; phát hiện trên 600 bệnh nhân nặng để chuyển tuyến điều trị kịp thời.

Bác sĩ đang khám cho bệnh nhân cấp cứu tại Trung tâm Y tế TX Quảng Yên.

Tuy vậy, nhu cầu của người dân được tiếp cận các dịch vụ y tế kỹ thuật cao ngày càng tăng, nhất là ở các vùng sâu, vùng xa của tỉnh. Nhiều trường hợp bệnh nặng, bệnh nhân cần phẫu thuật phức tạp đều phải chuyển từ tuyến huyện về tuyến tỉnh để xử lý. Trong khi đó, các trung tâm y tế tuyến huyện đã và đang được đầu tư trang thiết bị hiện đại, đồng bộ, có thể đáp ứng việc điều trị, phẫu thuật nhiều trường hợp bệnh nặng. Do đó, ngành Y tế Quảng Ninh đã triển khai ý tưởng mới, đó là mô hình “Bác sĩ dùng chung” từ tháng 7/2017. 138 bác sĩ, điều dưỡng, kỹ thuật viên có năng lực, trình độ chuyên môn giỏi ở các bệnh viện tuyến tỉnh tham gia mô hình. Từ tháng 7 đến nay, 8 trung tâm y tế tuyến huyện đã mời hơn 350 lượt “bác sĩ dùng chung” ở các lĩnh vực: Ngoại chấn thương, hồi sức cấp cứu, thận nhân tạo, sản phụ khoa... về điều trị cho bệnh nhân.

Với mô hình này, ngành Y tế tỉnh đã giải quyết các vấn đề kỹ thuật chuyên môn phức tạp, đột xuất phát sinh có hiệu quả cao và tiết kiệm nguồn lực. Đồng thời nâng cao độ bao phủ và khả năng tiếp cận của bệnh nhân đối với các bác sĩ có trình độ chuyên môn, cũng như nâng cao năng lực đội ngũ nhân viên y tế tại cơ sở, nhất là ở vùng sâu, vùng xa.