Nguy cơ mắc bệnh nguy hiểm do ăn quá no

Nằm viện 2 tuần vì "một bữa no"

Khoa Nhi - BV Bạch Mai từng cấp cứu một trường hợp khá đặc biệt: cậu bé Nam (15 tuổi, Vĩnh Tường, Vĩnh Phúc) nhập viện trong tình trạng viêm tụy cấp nặng. Tất cả cũng chỉ vì mê mẩn món chân giò giả cầy mà trong bữa tiệc của gia đình, cậu bé đã ăn quá nhiều. Sau món giả cầy, cậu lại “ních” thêm một đĩa mít. Hai tiếng sau bữa ăn ngon miệng đó, bụng cậu bé bắt đầu "biểu tình", chướng căng và đau tức vùng lưng.

Cơn đau tăng dần, nôn liên tục. Tình trạng vẫn không khá hơn khi cậu được đưa đến trạm xá và sau đó được chuyển thẳng lên BV Bạch Mai trong tình trạng men tụy cao gấp 12 lần so với bình thường, tụy to và có tiết dịch. Các bác sĩ cho biết đây là tình trạng nguy hiểm, nếu tụy quá to sẽ dẫn đến vỡ tụy, men tiêu hóa trong ống tụy thoát ra ngoài sẽ tiêu hủy protein của chính cơ thể. Nếu không mổ kịp thời để vét sạch men tụy, bệnh nhân có thể tử vong.

Rất may, tụy của Nam chưa vỡ nên các bác sĩ quyết định điều trị nội khoa trước. Trong suốt một tuần, cậu bé chỉ được uống nước lọc và truyền chất dinh dưỡng qua tĩnh mạch. Và thêm một tuần nữa để hồi sức, men tụy mới dần trở lại bình thường để được xuất viện. Các bác sĩ nhi khoa tại đây khuyến cáo, bữa ăn quá nhiều mỡ luôn là mối đe dọa đối với tụy và sẽ càng nguy hiểm hơn nếu ăn cùng lúc quá nhiều thức ăn nhiều mỡ và đường. Đã có không ít người bỏ mạng do biến chứng viêm phúc mạc, hậu quả của viêm tụy cấp gây vỡ.

Ngon miệng, hại đủ thứ

Dạ dày kêu cứu: Chỉ để "sướng miệng", nhiều khi bạn đã đẩy nhiều cơ quan khác vào bước đường cùng. Bộ phận đầu tiên hứng chịu hậu quả là dạ dày, thật không dễ dàng gì để co bóp một lượng thức ăn quá tải trong cùng một lúc. Ăn no khiến dạ dày trương lên quá mức, nhu động trở nên chậm chạp và dịch tiêu hóa tiết ra không đủ so với lượng thức ăn dư thừa. Và thức ăn không được tiêu hóa sẽ bị vi khuẩn phân hủy thành độc tố làm hỏng dạ dày, tá tràng, gây ảnh hưởng đến chức năng tiêu hóa. Lượng thức ăn bị biến chất do không được tiêu hóa cũng gây kích thích lên thành ruột, gây sưng phồng và suy giảm chức năng ruột.

Như một bộ máy, hệ tiêu hóa cũng cần có thời gian bảo dưỡng thì mới có thể vận hành đều đặn, trơn tru. Ăn quá no trong thời gian dài khiến hệ tiêu hóa phải làm việc quá tải, nguy cơ mắc các bệnh đường tiêu hóa như trướng bụng, khó tiêu và đau dạ dày, viêm loét dạ dày là điều khó tránh khỏi.

Thoái hóa não bộ: Không chỉ tác động lên thành ruột hay dạ dày, những độc tố do quá trình phân hủy thức ăn không được tiêu hóa khi bị hấp thụ còn làm tổn hại hệ thần kinh trung ương. Thường xuyên ăn no trong thời gian dài còn khiến não bộ sinh ra một loại tế bào có hại cho não. Chúng tích lũy trong não và dần dần sẽ dẫn đến xơ cứng động mạch não.

Trong thời gian dài, tế bào não bị thiếu oxy sẽ dần chết đi khiến năng não suy giảm, trí nhớ kém, tư duy chậm… Kết quả điều tra của các chuyên gia dinh dưỡng Phần Lan cũng chứng tỏ điều này, có 20% số người già mắc bệnh Alzheimer do thói quen ăn quá no và đặc biệt ăn nhiều thức ăn giàu đạm, chất béo khi còn trẻ.

Đe dọa sức khỏe tim mạch: Các nghiên cứu khoa học đã chứng minh mối liên quan mật thiết giữa việc ăn uống với sự phát sinh bệnh động mạch vành. Đối với những người đã mắc bệnh này thì việc ăn quá no càng trở nên nguy hiểm. Ăn quá nhiều, đặc biệt là các thức ăn nhiều chất béo sẽ khiến cholesterol tích lắng ở thành động mạch, làm cho động mạch xơ cứng nhanh, gây ảnh hưởng tới động mạch vành của người bệnh.

Ăn no trong bữa tối lại càng nguy hiểm hơn, bởi khi ngủ lưu thông trong máu sẽ chậm lại. Ăn no làm mỡ trong máu tăng lên, dễ tích lắng ở thành huyết quản ảnh hưởng đến tính đàn hồi của mạch máu, dẫn tới xơ cứng động mạch.

Giảm chất lượng “yêu”: Với một cái dạ dày đầy thức ăn và cái bụng căng tức làm sao bạn còn có thể thoải mái để “vào cuộc”. Chưa kể, khi ăn no, một lượng máu lớn sẽ tập trung về các cơ quan tiêu hóa như dạ dày, ruột và như vậy việc “một vài bộ phận khác” bị thiếu hụt máu là dễ hiểu. Chất lượng cuộc "giao ban" vì thế sẽ giảm sút đáng kể, hơn nữa việc làm cho cậu nhỏ cương cứng cũng trở nên khó khăn. Các chuyên gia tình dục học của Mỹ còn tin rằng, ăn tối quá muộn hay ăn đêm càng làm cho quá trình tiết testosterone ở nam giới bị ức chế và chẳng thiết tha gì đến chuyện chăn gối.

Ăn sao cho có lợi

Các chuyên gia dinh dưỡng khuyên chúng ta chỉ nên ăn bằng 70% sức ăn của mình, nhưng làm thế nào để "kìm hãm sự sung sướng" này lại quả không dễ. Hãy thử với 4 mẹo sau:

Ăn chậm: Phải mất đến 12-20 phút não bộ mới kịp phát tín hiệu no. Như vậy, nếu bạn ăn quá nhanh thì nhiều khi dạ dày của bạn đã đầy ự nhưng tay vẫn chưa ngừng gắp. Ăn chậm sẽ giúp não có đủ thời gian sản sinh ra phản ứng này.

Không vừa ăn vừa xem ti vi, chơi game…: Sự kết hợp này sẽ khiến cho bạn ăn một cách vô thức và có thể ăn nhiều quá mà không nhận ra.

Sử dụng bát, đĩa nhỏ.

Chọn thức ăn dễ no: Thực phẩm giàu chất xơ, protit và nước làm cho chúng ta có cảm giác chóng no, nhưng thực tế lượng calo bạn đưa vào cơ thể vẫn không hề nhiều và đa phần chúng thường dễ tiêu hơn so với thức ăn nhiều đạm.