Con dâu bà Nguyễn Thị Gái, tổ 2, khu 4, phường Cao Xanh, TP Hạ Long, sinh con chưa đầy tháng nhưng cháu đã được tiêm phòng viêm gan B và lao. Bà Gái cho biết: “Tôi rất ủng hộ quy định về các mũi tiêm bắt buộc trong phòng bệnh truyền nhiễm của Bộ Y tế. Việc tiêm chủng này không chỉ phòng các bệnh truyền nhiễm trong cộng đồng, mà còn là biện pháp để bảo vệ sức khoẻ của cháu tôi sau này. Tuy nhiên, tôi rất mong ngành Y tế chú trọng chất lượng vắc xin, kỹ thuật tiêm... để đảm bảo an toàn cho trẻ”. Chị Lương Phương Nam, khu 3, phường Hồng Hải, TP Hạ Long, thì băn khoăn: “Hiện nay, việc tuyên truyền, phổ biến lịch tiêm chủng các loại bệnh truyền nhiễm bắt buộc còn chưa nhiều. Hôm trước, trò chuyện với bạn, tôi mới biết việc tiêm phòng lao cần thực hiện cho trẻ dưới 1 tháng, trong khi con tôi đã gần 2 tháng rồi chưa tiêm”.

Tiêm vắc xin phòng bệnh lao cho trẻ trong tháng đầu sau sinh tại Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh.

Còn chị Đinh Thị Kha, thôn Tân Phú, xã Tân Lập, huyện Đầm Hà, thì quan tâm hơn đến những quy định xử lý các tình huống phát sinh. Chị bảo: “Pháp luật thì ai cũng phải chấp hành. Tuy nhiên, quy định lại không nói rõ trường hợp trẻ mắc các bệnh bẩm sinh, các bệnh phát sinh mà không thể tiêm phòng hoặc trường hợp đến thời điểm nhưng quên đưa con đi tiêm, đến khi nhớ, trẻ đã quá độ tuổi phải tiêm..., thì xử lý ra sao?”.

Trước băn khoăn của các gia đình, ông Ninh Văn Chủ, Giám đốc Trung tâm Y tế Dự phòng tỉnh, khẳng định: “Công tác tiêm chủng trên địa bàn tỉnh được thực hiện khá tốt, việc vận chuyển, bảo quản vắc xin luôn được thực hiện cẩn trọng, cán bộ, nhân viên y tế tham gia tiêm phòng cho trẻ đều được cấp chứng chỉ...”.

Theo tìm hiểu được biết, trong 270 điểm tiêm phòng trên địa bàn tỉnh hiện nay thì 209 điểm là tiêm chủng mở rộng (tiêm miễn phí), còn lại là điểm tiêm dịch vụ. 980 cán bộ, nhân viên tham gia tiêm chủng đều được cấp chứng chỉ an toàn tiêm chủng. Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh cũng thường xuyên mở các lớp tập huấn tiêm chủng cho cán bộ, nhân viên y tế ở các trạm, trung tâm y tế và các bệnh viện thực hiện tiêm chủng; riêng năm 2017, có 649 người được tập huấn. Cùng với đó, quy trình tiêm chủng được thực hiện ở các điểm tiêm khá bài bản. Trước đây, tiêm phòng cho trẻ tại trạm y tế chỉ dồn vào 1 ngày, nay kéo dài trong 2-3 ngày, nhằm đảm bảo mỗi buổi chỉ tiêm từ 40-50 trẻ. Các điểm tiêm đều bố trí phòng tư vấn, khám sàng lọc; phòng tiêm; phòng theo dõi sau tiêm. Tất cả các trạm, bệnh viện, trung tâm y tế trên địa bàn đều có dây chuyền bảo quản vắc xin. Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh trực tiếp vận chuyển vắc xin đến cấp cho các địa phương nhằm đảm bảo tốt chất lượng vắc xin trong quá trình vận chuyển…

Nhờ đó, nhiều năm nay, trên địa bàn tỉnh không xảy ra vụ tai biến vắc xin gây tử vong cho trẻ. Số trẻ tiêm chủng đầy đủ hằng năm luôn đạt trên 95%. Năm 2017, tỷ lệ tiêm chủng cho trẻ trong độ tuổi tiêm chủng mở rộng đạt 97,8%; số trẻ sinh tại bệnh viện được tiêm vắc xin viêm gan B 24h đầu sau sinh đạt 84,89%. Hiện nay, ngành Y tế cũng đang thực hiện phần mềm tiêm chủng mở rộng, giúp nắm bắt chính xác số lượng trẻ tiêm, chưa tiêm theo quy định; cán bộ nhân viên y tế tại các trạm cũng chú trọng nhắc lịch tiêm cho trẻ.

Trên thực tế, vẫn có những trường hợp cố tình không cho trẻ tiêm phòng các bệnh truyền nhiễm bắt buộc phải tiêm. Từ trước đến nay, trong cả nước nói chung, Quảng Ninh nói riêng chưa trường hợp nào bị xử phạt theo quy định khi không cho con tiêm phòng, dù Điều 8 Nghị định số 176/2013/NĐ-CP ngày 14/11/2013 của Chính hhủ “Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế" có quy định rõ: “Cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 200.000 - 500.000 đồng đối với hành vi không thực hiện hoặc cản trở việc sử dụng vắc xin, sinh phẩm y tế bắt buộc đối với bệnh truyền nhiễm thuộc chương trình tiêm chủng mở rộng”. Mức xử phạt này cũng quá thấp, chưa đủ sức răn đe nên những trường hợp cố tình vẫn sẵn sàng bỏ tiền để nộp phạt.

Theo các chuyên gia y tế, khi phụ huynh do dự, không tiêm phòng cho con là bỏ qua mất thời điểm phòng bệnh tốt nhất cho con mình. Không tiêm vắc xin không chỉ ảnh hưởng đến phòng bệnh của trẻ sau này mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe cả cộng đồng bởi dịch bệnh sẽ quay lại và cái giá phải trả là sinh mạng của nhiều người. Ở nhiều nước trên thế giới, nếu không tiêm chủng cho con, bố mẹ sẽ bị phạt rất nhiều tiền, thậm chí bị coi là phạm tội. Bởi vậy, Bộ Y tế cần trình Chính phủ ban hành quy định xử phạt nặng hơn với những ông bố, bà mẹ cố tình trốn không cho con tiêm chủng với những loại bệnh bắt buộc theo quy định.