Khả năng nhìn – nghe kém, di chuyển đứng – ngồi khó khăn, gân cốt suy nhược khiến bước đi không vững, phản ứng chậm làm cho thân thể mất thăng bằng, dễ bị té ngã, trí nhớ suy kém…

Ảnh: TL

Do vậy, với những gia đình có người già, rất nhiều chuyện không thể coi là chuyện nhỏ.

Tai nạn xảy ra phần lớn là ở… nhà

Nhà ở, theo lệ thường là chốn an toàn của con người. Thế mà oái ăm thay nhà ở cũng là nơi nguy hiểm cho con người. Đặc biệt là với người già, nếu nội thất không được sắp xếp chu đáo. Ví dụ như trượt té vì sàn nhà ướt, vì vấp phải thảm trải trên sàn, vấp phải dây điện trên lối đi; té trong bồn tắm vì vấp phải cục xà phòng... Hay vì vừa ngủ dậy bước khỏi giường thấy chóng mặt, uống nhầm thuốc…

Để tránh tai nạn, gia đình có người cao tuổi lưu ý:

1. Sàn nhà: cần lau khô ngay khi sàn nhà bị ướt, chờ sàn nhà khô mới đi qua. Khi đánh bóng sàn nhà, nên dùng loại sáp không trơn trượt. Giữ sàn nhà và cầu thang không bị các vật linh tinh nằm vương vãi cản trở bước đi. Thảm nhỏ trải trên sàn nhà phải là loại bám vào sàn, không trượt khi bước lên. Không dùng những tấm thảm đã rách, có xơ làm vướng chân. Không nên trải thảm nhỏ ở đầu và cuối thang lên lầu.

2. Trong nhà tắm: trải thảm cao su hay dán những miếng cao su nhỏ trong bồn tắm để tránh trượt té khi đang tắm; dựng tay vịn ở thành bồn tắm; để xà phòng nơi dễ với tay lấy. Không có vật cản trở ở hành lang thông từ phòng này sang phòng khác, nhất là từ phòng ngủ sang phòng tắm.

3. Dây điện thoại, dây điện: nối nguồn điện với các thiết bị điện tử cần được thu gọn trong mép tường, không cản trở lối đi.

4. Cần có đầy đủ ánh sáng: trong các phòng. Nút mở – tắt đèn nên đặt gần cửa ra vào cho tiện dùng. Có đèn mờ suốt đêm trong phòng tắm, hành lang, cầu thang.

5. Thang lầu có tay vịn: suốt chiều dài của thang, tay vịn to vừa bàn tay nắm; bậc thang không lung lay; nếu có trải thảm thì thảm phải được gắn chặt vào bậc thang.

6. Đặt các dụng cụ cần thiết: ở các tầng tủ vừa tầm tay với.

7. Sử dụng thang bước cao và ghế đẩu: thang và ghế phải ở tình trạng tốt, vững chắc, đặt trên mặt phẳng, rắn chắc, thăng bằng. Khi leo lên thang thì mặt phải đối diện với bậc thang; không đứng trên bậc cao chót của thang. Sử dụng giày dép: giày phải có đế bám sát trên mặt sàn hay mặt đường. Không nên mang vớ khi đi đứng trên sàn nhà gỗ hay đá hoa vì trơn trượt.

8. Cảnh giác các nguy cơ bất chợt có thể xảy ra như đồ chơi trẻ con vung vãi trong nhà hay chó mèo luẩn quẩn vướng bước chân.

9. Khi ôm vác đồ vật cồng kềnh không để chúng cản tầm nhìn.

10. Ngoài sân, vườn: quét sạch lá, rác rưởi trên lối đi. Dụng cụ làm vườn cất dọn vào kho an toàn. Nên có thảm chùi chân ở ngưỡng cửa.

11. Nhiệt độ trong nhà vừa phải: nếu quá lạnh, người già phản ứng chậm lại, dễ bị té ngã.

12. Cạnh mỗi máy điện thoại viết số điện thoại khẩn cấp của cảnh sát, bác sĩ gia đình, cứu hoả, xe cấp cứu, thân nhân hoặc bạn thân ở gần.

Lưu ý dành cho người lớn tuổi: khi đứng lên hay ngồi xuống, nên chậm rãi, tránh té ngã vì chóng mặt, mất thăng bằng. Khi nghe tiếng chuông điện thoại hay chuông gọi cửa, không hấp tấp, vội vã chạy đến trả lời. Uống thuốc theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ về liều lượng, giờ uống. Sử dụng gậy chống vừa tầm.

Đôi khi, dù với tất cả các đề phòng trên nhưng vẫn có thể té ngã, đưa đến những hậu quả trầm trọng cho cơ thể, dẫn tới tình trạng nguy hiểm cho sinh mạng người tuổi cao.

Cách xử lý

Khi bị té ngã, hãy bình tĩnh đối phó. Nếu cảm thấy bị thương ở chân hay xương sống thì không nên cố ngồi dậy. Trái lại, nếu không có đau đớn ở cơ thể, có thể cố ngồi dậy theo cách sau:

1. Té nằm ngửa: chuyển sang thế nằm sấp bằng cách quay mặt về phía định lăn, đầu gối và khuỷu tay hướng về phía đối nghịch, đồng thời chuyển chúng qua thân mình về phía định lăn.

2. Khi đã nằm sấp rồi, dùng bàn tay và đầu gối để nhổm người lên, bò về phía trước với một cái ghế ở gần nhất.

3. Đặt bàn tay lên mặt ghế, ngả người xuống để thân mình được tay chống đỡ.

4. Co đầu gối bên mạnh, dùng bàn chân phía đó đẩy người nhổm lên, đầu gối bên kia chống dưới sàn, quay nhẹ người rồi ngồi xuống ghế. Sau khi nghỉ thở một lúc thì gọi cấp cứu.

Trong trường hợp người lớn tuổi sống riêng lẻ một mình nên trang bị một hệ thống cấp cứu khi có tai nạn. Nhờ thân nhân hay hàng xóm theo dõi giúp như gọi điện vào giờ cố định, hoặc gọi cửa khi không thấy lấy báo mỗi buổi sáng. Hoặc có thể giao ước với hàng xóm để được cấp cứu lẫn nhau như mỗi khi đèn màu xanh trước cửa sổ bật lên là dấu hiệu báo có chuyện chẳng lành xảy ra. Vừa giản dị, đỡ tốn tiền, lại tăng thêm tình tương thân tương trợ lối xóm.